Verknip het evangelie niet

Het is niet zo moeilijk om mensen die profetisch spreken weg te zetten. Het is niet zo moeilijk om erop te wijzen hoe ze overaccentueren of ongenuanceerd bezig zijn. En die neiging ontstaat ook makkelijk, omdat mensen die profetisch spreken je een ongemakkelijk gevoel geven. Zo ook met dit boekje van Scott McKnight. Het heeft heel veel stof doen opwaaien in de paar maanden na z’n verschijning. En ik zal niet ontkennen dat best wat op dit boekje aan te merken is. Toch zet hij iets neer, wat goed is om op je in te laten werken. Ik probeer die kern van zijn betoog hier te pakken. En als je die kern te pakken hebt, kan je ook dat weg zetten als van toepassing op de andere context waar deze schrijver zich op richt. Toch denk ik, dat dit onze eigen context ook heel wat te zeggen heeft.

1.

Het probleem dat McKnight signaleert is, dat de christelijke wereld geobsedeerd is door iemand tot een persoonlijk geloofskeuze te laten komen. Daartegenover waren de apostelen erop gebrand om ‘leerlingen’ te maken. De oorzaak van deze andere spits dan de apostelen heeft te maken met een andere invulling van het woord ‘evangelie’.

“Ons grootste probleem is dat we een hele cultuur hebben gevormd door een verkeerd verstaan van het ‘evangelie’. Dat zogenaamde evangelie ontmantelt de kerk.” (27)

2.

McKnight wil terug naar het NT om te ontrafelen wat het ‘evangelie’ precies is. Hij begint met vier categorieën te onderscheiden:

1. Het verhaal van Israël – het evangelie is alleen te begrijpen in dit verband. Als we dit verhaal negeren, vervormen we het evangelie.
2. Het verhaal van Jezus – dit verhaal brengt het verhaal van Israël tot z’n vervulling.
3. Het reddingsplan – dit plan staat op de vloer van het verhaal van Israël en het verhaal van Jezus.
4. De methode van overtuigen – Juist dit aspect krijgt vandaag zoveel nadruk, dat het verhaal van Israël en het verhaal van Jezus wordt wegdrukt.

Volgens McKnight moet je de betekenis van het woord ‘evangelie’ plaatsen bij (B): het verhaal van Jezus als de uitkomst van het verhaal van Israël.

“The gospel is the story of the crucial events in the life of Jesus Christ. Instead of ‘four spiritual laws’, which for many holds up our salvation culture, the earliest gospel concerned four ‘events’ or ‘chapters’ in the life of Jezus Christ.” (49)

Het verhaal van Jezus Christus zit opgesloten in één volk, één geschiedenis en één Schrift: Het krijgt alleen zijn betekenis als uitmonding en vervulling van het verhaal van Israël.

Eigenlijk voert McKnight een pleidooi om die vier lagen niet te verknippen, maar goed aan elkaar te verbinden. Anders verknip je het evangelie. Als je het reddingsplan los knipt van het verhaal van Jezus als vervulling van het verhaal van Israël, wordt het een abstract plan, losgetrokken van het historische verhaal en daarmee onbijbels. Zo snijden we onszelf dan af van het verhaal, wat ons vormt tussen onze geschiedenis en onze toekomst. We knippen onszelf dan los van Jezus en veranderen het christelijk geloof in een systeem van redding. Dat kan ertoe leiden dat we geneigd zijn om het verhaal over wat God in deze wereld doet door Israël en Jezus heen om te buigen tot een verhaal over mij en mijn persoonlijke redding. Als het verhaal van Israël zijn vervulling vindt in het verhaal van Jezus en als dat het ‘evangelie’ is, moeten we ook het probleem van deze wereld in het verband van Israëls verhaal vinden, en niet alleen maar in mijn behoeften in mijn verhaal.

Het evangelie verkondigen betekent dat je verklaart dat Jezus de rechtmatige Heer is, en dat je mensen oproept om zich van hun afgoden af te keren en onder deze Heer te leven. Het evangelie verkondigen zet ons zo als ‘beheerders’ onder onze Heer Jezus. Als we het evangelie verschrompelen tot alleen maar mijn persoonlijke redding, scheuren we de hele verwevenheid van het verhaal van de bijbel uiteen en hebben we eigenlijk de bijbel niet meer nodig.

3.

Na veel geanalyseer probeert McKnight zelf ook weer de touwtjes aan elkaar te knopen, door te omschrijven wat een ‘evangelie’-cultuur inhoudt.

1. Dat begint ermee dat we mensen van het verhaal moeten worden. Dat betekent dat we mensen van het Boek moeten worden; het verhaal van Israël dat tot vervulling komt in Jezus tot ons verhaal maken.
2. We moeten diep verzonken raken in het verhaal van Jezus. Want de mensen  van het verhaal zien het verhaal van Jezus als vervulling van het verhaal van Israël.
3. We moeten zien hoe de geschriften van de apostelen het verhaal van Israël en het verhaal van Jezus doorgeven aan volgende generaties in een andere cultuur, wat uitmondt in onze generatie. Jezus vertelde zijn leerlingen nadrukkelijk dat zijn verhaal moest doorgaan in het verhaal van de kerk. In dit verband hebben we ook onze belijdenisgeschriften nodig.
4. We moeten het verhaal omarmen, zodat we gered worden en getransformeerd worden door het evangelie. Dit boek van McKnight is een pleidooi om het evangelie van de apostelen te onderscheiden en het zo hartstochtelijk te omarmen, dat wij volledig veranderd worden naar het beeld van Christus (158).

Heeft dit ons ook wat te zeggen in onze nederlandse (gereformeerde) omgeving?